Niacine: Het vergeten wondermiddel voor mentale gezondheid, een stralende huid en een happy heart

door Tanja | mrt 27, 2025 | Alternatieve gezondheid, Gezondheid, Hersenen | 0 Reacties

Disclaimer:

Deze informatie is bedoeld ter educatie en inspiratie en vervangt geen medisch advies. Raadpleeg altijd een (orthomoleculair) arts, je huisarts of specialist bij gebruik van supplementen in combinatie met medicatie of bij gezondheidsklachten, of bij gebruik van niacine in een hogere dosis dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.

Inleiding

Niacine, ook bekend als vitamine B3, is een van die stille krachten binnen de orthomoleculaire geneeskunde waar zelden over wordt gesproken, maar die op meerdere fronten opmerkelijke resultaten laat zien. Of het nu gaat om mentale stabiliteit, een gezonde huid of een gunstig lipidenprofiel: deze wateroplosbare vitamine speelt op celniveau een centrale rol in processen die ons fysieke én psychische welzijn ondersteunen.

Toch is niacine opvallend afwezig in reguliere behandelprotocollen. De reden? Het is een goedkope, niet-patenteerbare stof. En in een zorgsysteem dat sterk beïnvloed wordt door marktbelangen, is er weinig ruimte voor natuurlijke middelen die geen economisch verdienmodel kennen — zelfs niet als ze aantoonbaar effectief zijn.

Deze blog biedt een uitgebreid overzicht van de werking van niacine op drie belangrijke pijlers: mentale gezondheid, huidgezondheid en cardiovasculaire ondersteuning. Inclusief werkingsmechanismen, klinische observaties, doseringsinformatie en een onderbouwd

1. Wat is Niacine?

Niacine, oftewel vitamine B3, is een wateroplosbare vitamine die een essentiële rol speelt in energieproductie, DNA-herstel, de hersenfunctie en neurotransmitterproductie. Het lichaam kan zelf een kleine hoeveelheid niacine aanmaken uit het aminozuur tryptofaan, maar dit is vaak niet voldoende. Niacine is cruciaal voor het functioneren van de hersenen en het zenuwstelsel, en een tekort kan gevolgen hebben voor onze mentale gezondheid.

Er zijn twee vormen van niacine:

Nicotinezuur – dit is de vorm die de bekende ‘flush’ veroorzaakt, waarbij je huid tijdelijk rood wordt en gaat tintelen.
Nicotinamide (niacinamide) – deze vorm veroorzaakt geen flush, maar heeft ook een minder uitgesproken effect op bloedvaten en serotonineproductie.

Voor mentale gezondheid lijkt nicotinezuur effectiever vanwege de bredere invloed op de bloedvaten en de serotonineproductie. En ja, die flush is in het begin even wennen, maar het is een kleine prijs voor de enorme voordelen die je ervoor terugkrijgt.

2. Niacine tegen depressie en angst

Hoe Niacine Serotonine Beïnvloedt

Mensen die worstelen met depressie of angst krijgen doorgaans een SSRI voorgeschreven, zoals fluoxetine of sertraline. Deze medicijnen werken door de heropname van serotonine te blokkeren, waardoor er meer van deze neurotransmitter beschikbaar blijft in de hersenen. Maar wat als het probleem niet ligt in de heropname, maar in een gebrek aan serotonineproductie? Zonder voldoende grondstoffen kan ons lichaam simpelweg niet genoeg serotonine aanmaken.

Niacine speelt hier een belangrijke rol, omdat het de productie van NAD+ ondersteunt, een co-enzym dat essentieel is voor talloze biochemische processen, waaronder de aanmaak van serotonine. Wanneer ons lichaam een tekort aan niacine heeft, wordt tryptofaan (dat normaal gesproken wordt omgezet in serotonine) afgebogen om niacine te produceren, wat leidt tot een tekort aan serotonine.

Door dit tekort kunnen er depressieve en angstige gevoelens optreden. Suppletie met niacine kan deze kettingreactie doorbreken en helpen om onze stemming te stabiliseren.

Abram Hoffer en de vergeten psychiatrische doorbraak

In de jaren 1950 ontdekte de Canadese psychiater Abram Hoffer dat hoge doses niacine dramatische verbeteringen konden geven bij psychiatrische patiënten, inclusief die met ernstige depressie, angst en zelfs schizofrenie.

Hij behandelde duizenden patiënten met doses tot 3000 mg per dag en zag geweldige resultaten. Zijn patiënten hadden een verbeterde stemming en vermindering van suïcidale gedachten. Ook ervoeren ze minder angst en paniek. En tenslotte zag hij bij schizofreniepatiënten minder psychotische symptomen. En dit alles trad op binnen het zeer korte tijdsbestek van enkele dagen.

De resultaten die deze psychiater kreeg werden echter genegeerd door de gevestigde medische wereld. Waarom? Omdat niacine goedkoop en niet patenteerbaar is. Er valt simpelweg geen geld aan te verdienen. En in een wereld waarin miljarden worden verdiend aan antidepressiva, wordt een effectief en goedkoop alternatief niet onderzocht.

Recente studies en gebruikerservaringen

Een 2018 case study beschrijft een patiënt met bipolaire stoornis type II die ondanks lithium en andere medicatie nog steeds hartstikke depressief bleef. Toen hij niacine begon te gebruiken, verdwenen zijn symptomen compleet. Hij slikte 3000 mg per dag en was al 11 jaar stabiel zonder andere medicatie. Wanneer hij stopte met niacine, kwamen zijn klachten binnen 2-3 dagen terug.

Op Drugs.com scoort niacine een 8.7/10 als behandeling voor depressie, hoger dan veel populaire SSRI’s zoals fluoxetine (7.4), lexapro (7.6) en sertraline (7.3). Neem daar gerust eens een kijkje om de ervaringen te lezen. Je wordt er echt blij van!

3. Niacine als tovermiddel voor een stralende, gladde huid!

Gamechanger voor de huid

Naast de enorme voordelen voor de mentale gezondheid, blijkt niacine ook een echte gamechanger te zijn voor onze huid. Mensen die starten met dit middel zien vaak na een maand al een transformatie: de huid wordt egaler, onzuiverheden verdwijnen en krijgt die gezonde glow waar geen enkele crème tegenop kan.

En wat blijkt… niacine staat bekend om zijn ontstekingsremmende en huidversterkende eigenschappen, wat het een veelbelovend middel maakt bij de behandeling van acné, roodheid en hyperpigmentatie.

Bij orale inname werkt niacine van binnenuit door de productie van NAD+ te verhogen, een essentieel co-enzym dat betrokken is bij celherstel, energieproductie en DNA-reparatie. Dit helpt niet alleen bij het verminderen van ontstekingen, maar ook bij het reguleren van de talgproductie.

Naast orale suppletie kan topische (op de huid) niacinamide in crèmes en serums helpen bij het verminderen van roodheid, het versterken van de huidbarrière en het vervagen van pigmentvlekjes. Niacinamide crèmes werken vooral goed bij gevoelige of reactieve huidtypes, terwijl orale niacine dieper in de huidlagen doordringt en een meer systemisch effect heeft.

Door de combinatie van ontstekingsremmende, talgregulerende en huidherstellende eigenschappen lijkt niacine dus ook voor onze huid een krachtig hulpmiddel te zijn.

4. Niacine en hart- en vaatgezondheid

Wat maar weinig mensen weten, is dat niacine jarenlang een erkend en effectief middel was in de behandeling van een ongunstig cholesterolprofiel. Nog vóór de opkomst van statines werd het al in hoge doseringen ingezet om bloedvetten te reguleren — met indrukwekkende resultaten.

Niacine is een van de weinige stoffen die op alle drie de belangrijke lipidenwaarden invloed uitoefent:

HDL-cholesterol wordt verhoogd met 20–35% — dit is het ‘goede’ cholesterol dat helpt overtollig vet uit het bloed te verwijderen.
LDL-cholesterol en triglyceriden worden verlaagd — dit zijn vetten die bijdragen aan plaquevorming in de bloedvaten.
Lipoproteïne(a), een moeilijk beïnvloedbare risicofactor voor hartziekten, daalt onder invloed van niacine — iets wat statines niet of nauwelijks voor elkaar krijgen.

Daarnaast heeft niacine een ontstekingsremmend effect: het verlaagt het C-reactief proteïne (CRP), een ontstekingsmarker die geassocieerd wordt met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Ook stimuleert het de vasodilatatie — verwijding van de bloedvaten — wat zorgt voor een betere doorbloeding en verlaging van de bloeddruk.

Waarom wordt niacine dan niet breed ingezet?

De reden ligt niet in de werking, maar in de markt. Niacine is een natuurlijk, niet-patenteerbaar molecuul, en dat betekent dat er geen exclusieve rechten op rusten. Met andere woorden: er valt geen geld aan te verdienen. In tegenstelling tot statines, die gepatenteerd, massaal voorgeschreven en jaarlijks miljarden waard zijn (naar schatting zo’n 19 miljard dollar wereldwijd).

In de afgelopen jaren zijn er enkele grote klinische studies gepubliceerd (zoals HPS2-THRIVE en AIM-HIGH) waarin niacine werd beoordeeld als ‘niet effectief’ of zelfs ongunstig. Maar bij nadere bestudering blijkt dat deze onderzoeken methodologisch scheef waren opgezet:

De deelnemers kregen al statines toegediend, waardoor de effecten van niacine minder zichtbaar werden;
Ze kregen niacine in combinatie met laropiprant, een stof bedoeld om flushing te verminderen, die echter zélf bijwerkingen veroorzaakte (zoals een verhoogd risico op diabetes);
De studies richtten zich vooral op zogeheten ‘hard endpoints’ zoals mortaliteit en beroertes, en niet op verbeteringen in het cholesterolprofiel, terwijl daar juist grote verschillen werden gemeten.

Het gevolg is dat niacine, ondanks decennialang klinisch gebruik en talloze positieve data, nu vaak ten onrechte als ‘achterhaald’ wordt bestempeld. En dat terwijl veel huisartsen en therapeuten die buiten de gebaande paden denken, niacine nog steeds als krachtig en veilig alternatief of aanvulling op statines beschouwen.

De kracht zit in eenvoud

Niacine werkt diep in op het metabolisme. Het verhoogt NAD⁺, verbetert de bloedvatfunctie, reguleert vetstofwisseling en werkt ontstekingsremmend. In plaats van in te grijpen in één enkel pad (zoals statines doen), ondersteunt het het systeem als geheel — subtiel, maar effectief. En precies daarom verdient niacine opnieuw een plek aan tafel, als volwaardig onderdeel van een integrale aanpak bij hart- en vaatziekten.

Belangrijk: gebruik van hoge doseringen niacine moet altijd worden begeleid door een arts of therapeut, zeker als er sprake is van medicatiegebruik, leverproblemen of cardiovasculaire aandoeningen. En vergeet niet: de flush is tijdelijk, maar de effecten zijn langdurig.

5. Gebruik van Niacine: dosering, opbouw, flush en bijwerkingen

Dosering

Voor mentale gezondheid en huidverbetering wordt de orale vorm ‘nicotinezuur’ gebruikt. De aanbevolen dosering ligt tussen 1000 en 3000 mg per dag, verdeeld over de dag. Zowel ervaringen van professionals als gebruikers tonen aan dat een hogere dosis (2500-3000 mg per dag) het meest effectief is bij depressie en angst.

Een veilig opbouwschema kan er als volgt uitzien:

Dag 1-2: 500 mg
Dag 3-5: 1000 mg
Dag 6-8: 1500 mg
Dag 9-12: 2000 mg
Dag 14-21: 2500 mg (als je lichter bent dan gemiddeld)
Dag 22 en verder: 3000 mg

Altijd na een maaltijd innemen, want dat zorgt voor een tragere opname en een mildere flush.

Flush: Wat is het en hoe ga je ermee om?

De eerste dagen zal je lichaam moeten wennen. De flush – die vaak binnen 30 minuten optreedt – zorgt voor een tijdelijke roodheid, warmte en een tintelend gevoel op de huid. Dit komt door de verwijding van de bloedvaten en is volkomen ongevaarlijk.

Een Flush duurt 20-30 minuten, wordt steeds milder naarmate je lichaam er aan went, is merkbaar binnen een half uur tot anderhalf uur na inname (afhankelijk van maaginhoud) en is ten slotte een teken dat de niacine door je lichaam wordt opgenomen.

In het begin kun je echt knalrood worden en het gevoel hebben dat je geplet bent tussen twee speldenkussens. Maar na een paar weken zal je merken dat je lichaam veel milder reageert, zelfs bij hogere doseringen.

Bijwerkingen en voorzorgsmaatregelen

Bij juist gebruik is niacine zeer veilig, maar in hoge doseringen kan het bij sommige mensen bijwerkingen geven, zoals:

Tijdelijke flush;
Tijdelijke duizeligheid;
Tijdelijke hoofdpijn;
Hartkloppingen, hogere hartslag;
Galbultjes of huiduitslag;
Mogelijke verhoging van de bloedsuikerspiegel bij diabetici;
In zeer zeldzame gevallen leverproblemen bij extreem hoge doseringen.

Stop direct en raadpleeg een arts bij ernstige bijwerkingen zoals:
Extreem snelle of onregelmatige hartslag
Duizeligheid of flauwvallen
Geelzucht of donkere urine (teken van leverproblemen)

Voor mensen die psychofarmaca zoals SSRI’s, MAO-remmers of antipsychotica gebruiken, geldt extra voorzichtigheid. Niacine beïnvloedt serotonine en neurotransmitters, waardoor combinaties met andere middelen risico’s met zich mee kunnen brengen. Denk dan bijvoorbeeld OOK aan Tramadol en Alcohol. Altijd in overleg met een arts!

Conclusie

Niacine is een krachtig, goedkoop en veilig supplement dat enorme voordelen heeft voor mentale gezondheid, huidverzorging en cardiovasculaire gezondheid. Het is een van de meest ondergewaardeerde en genegeerde vitaminen, simpelweg omdat er geen miljarden aan te verdienen zijn.

De wetenschap laat zien dat niacine essentieel is voor serotonineproductie, celgezondheid en ontstekingsregulatie. De duizenden klinische en gebruikerservaringen spreken boekdelen.

Wil je nou graag verder kijken en lezen? Dan heb ik hieronder een hele lijst met bronnen gezet, die ik heb gebruikt bij het schrijven van deze blog, zodat je zelf op onderzoek kunt gaan.

Stay safe, get healthy!

Liefs, Tanja