Niacine: Het vergeten wondermiddel voor mentale gezondheid, een stralende huid en een happy heart

Niacine: Het vergeten wondermiddel voor mentale gezondheid, een stralende huid en een happy heart
Disclaimer en Trigger Warning!
De inhoud van deze blog is uitsluitend bedoeld ter informatie en inspiratie en is gebaseerd op mijn persoonlijke ervaringen en inzichten. Hoewel ik veel aandacht heb besteed aan het onderbouwen van de informatie en ik ben opgeleid in de Integratieve Psychotherapie met Medische Basiskennis op HBO niveau, ben ik geen arts of medisch specialist.
Gebruik van supplementen zoals Niacine, zeker in hogere doseringen, kan invloed hebben op de werking van andere medicijnen en op je lichamelijke gezondheid. Raadpleeg daarom altijd een arts of gekwalificeerde zorgverlener vóórdat je begint met Niacine of andere supplementen, vooral wanneer je psychofarmaca gebruikt of een medische aandoening hebt.
Deze blog bevat informatie over depressie en andere vormen van mentale ontregeling, wat mogelijk als confronterend of triggerend kan worden ervaren. Je kunt contact opnemen met nummer: 113 voor hulp bij zelfmoordgedachten.
Gebruik deze informatie dus nooit ter vervanging van professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Luister goed naar je lichaam, wees voorzichtig, en laat je begeleiden door iemand die weet wat hij of zij doet.
Was getekend, Tanja Ortmans
Inleiding
Al jaren ben ik op zoek naar natuurlijke manieren om mijn mentale gezondheid te optimaliseren en mijn lichaam zo goed mogelijk te ondersteunen. Ik leef gezond, beweeg veel — en toch, in de donkere maanden kruipt het boosaardige depressiespook, ondanks al mijn goede voorbereidingen, weer onder mijn huid. Niet elk jaar gelukkig, maar vooral na stressvolle periodes ben ik aan de beurt.
Het suffe is dat ik altijd denk dat het nooit meer gebeurt. Het is net als vergeten hoe erg bevallen is. Want zodra je je kind eenmaal in je armen houdt vervaagt de pijn. Maar als het er dan weer is… die depressieve staat, waarin zelfs het leven zelf zwaar voelt en de gedachte dat één stap alles kan beëindigen zich opdringt — dat is afschuwelijk.
En dan is er maar één oplossing over voor mij:
Niacine.
Jaren geleden struikelde ik bij toeval over het onderzoek van de Canadese psychiater Abram Hoffer, die in de jaren vijftig ontdekte dat hoge doses niacine dramatische verbeteringen konden geven bij psychiatrische patiënten — inclusief mensen met ernstige depressie, angst en zelfs schizofrenie.
Hij behandelde duizenden patiënten met doses tot 3000 mg per dag en zag verbluffende resultaten: stemmingsverbetering, afname van suïcidale gedachten, minder angst en paniek — en bij schizofreniepatiënten zelfs minder psychotische symptomen. En dat alles binnen enkele dagen.
Het is ook mijn ervaring: We hoeven geen weken te wachten. Binnen enkele dagen zouden we al een wezenlijke stemmingsverbetering kunnen verwachten.
Helaas werden Hoffers resultaten genegeerd door de gevestigde medische orde. Waarom? Omdat niacine goedkoop en niet te patenteren is. Er valt niets aan te verdienen. En in een wereld waarin miljarden omgaan in antidepressiva, wordt een effectief, goedkoop alternatief simpelweg niet serieus genomen.
Niet veel later ontdekte ik dat niacine op Drugs.com een 8,7/10 scoort als behandeling voor depressie — hoger dan populaire antidepressiva zoals fluoxetine (7,4), lexapro (7,6) en sertraline (7,3). Neem daar gerust eens een kijkje; het is bemoedigend om te lezen hoe velen er baat bij hebben.
Vanaf dat moment dook ik dieper in de wereld van niacine, las alles wat ik kon vinden — van wetenschappelijke artikelen tot ervaringsverhalen — en besloot het zelf te proberen.
48 uur later: depressievrij
Het was alsof iemand binnen 48 tot 72 uur een zware, zwarte mantel van me af trok en het lichtje weer zichtbaar was. Hoe bizar. En geen kip lijkt te weten van de waanzinnige werking van dit wondermiddel. Want waar hebben we het eigenlijk over? Wat is niacine eigenlijk?
Niacine is gewoon vitamine B3
Het is een wateroplosbare vitamine die het lichaam in kleine hoeveelheden aanmaakt uit het aminozuur tryptofaan en die we ook in mindere mate via voeding binnenkrijgen. Niacine is belangrijk voor het functioneren van onze hersenen en ons zenuwstelsel en een tekort eraan kan flinke gevolgen hebben voor onze mentale gezondheid.
Er zijn twee vormen van niacine: nicotinezuur en nicotinamide (niacinamide):
Nicotinezuur is de vorm die we gebruiken voor mentale gezondheid en die de bekende ‘flush’ veroorzaakt — een tijdelijk warm, rood en tintelend gevoel over onze hele lichaam (vooral de huid).
Nicotinamide geeft deze flush niet en wordt vooral gebruikt in huidserums.
Maar wat niacine kan doen voor de huid én het hart, dat is weer een verhaal op zich, waar ik later op terugkom.
Waarom weet de hele wereld dit niet?
Nou, dat is eigenlijk vrij simpel. Niacine werkt aantoonbaar uitstekend voor zowel de cardiovasculaire als de mentale gezondheid. En precies binnen die twee domeinen worden jaarlijks miljarden verdiend door de farmaceutische industrie — denk aan statines voor hart- en vaatziekten, en antidepressiva voor psychiatrische aandoeningen.
Niacine is goedkoop, super effectief en gewoon een vitamientje. Dus: niet te patenteren. En als iets niet gepatenteerd kan worden, valt er niets groots aan te verdienen. Geen patent betekent geen verdienmodel, en dus verdwijnt het van de radar van Big Farma.
En dat is waar het schuurt. Want als zo’n simpele, natuurlijke stof niet alleen effectief is, maar ook nog eens multi-inzetbaar, dan is er stront aan de knikker. Even kort door de bocht: Er zijn geen miljarden mee te verdienen. En dus heeft niemand in de industrie er belang bij om dit natuurlijke wondermiddel serieus te nemen, grondig te onderzoeken, of te promoten.
In plaats daarvan blijven synthetische antidepressiva en statines de norm, terwijl niacine in de praktijk keer op keer blijkt te helpen bij depressie, angst, huidproblemen en hart- en vaatziekten.
Niacine tegen depressie en angst
Als men worstelt met depressie, krijgen wee in de reguliere zorg meestal snel een antidepressivum voorgeschreven, vaak een SSRI (Selective Serotonin Reuptake Inhibitor). Serotonine is een van de stoffen in ons brein die onze stemming beïnvloeden — naast andere zoals dopamine, noradrenaline en oxytocine.
Maar depressie is zoveel complexer dan ‘een serotonine-tekort’. Somberte, uitputting, leegte, angst — het zijn allemaal symptomen van een veel breder en dieper probleem naar mijn optiek. Een depressie ontstaat nooit in een vacuüm. Het is een uitdrukking van disbalans — fysiek, emotioneel, neurologisch, hormonaal (maar ook spiritueel en zelfs op cel-niveau).
Ik geloof dan ook niet in één magische oplossing. Ik vind dat depressie vraagt om een holistische en integratieve aanpak, waarbij je verschillende invalshoeken samenbrengt. Denk aan zonlicht, beweging, natuur, ademhaling, voeding (zeker darmgezondheid!), spieropbouw, meditatie, ontspanning, sociale verbinding… én suppletie waar nodig.
Mijn ervaring is: Weghalen wat ziekmakend is (bijvoorbeeld slechte voeding, alcohol, screentime, te veel binnen zitten) en toevoegen waar tekorten op zijn (bijvoorbeeld beweging, zonlicht, frisse lucht, vitamines, mineralen, gezonde voeding, etc.). Niacine is zo’n voorbeeld van een toevoeging en werkt in op een tekort: Het is een essentiële stof die ons lichaam nodig heeft en waar vaak tekorten op zijn — zeker in stressvolle tijden.
De theorie erachter is fascinerend:
Niacine ondersteunt de productie van NAD+, een co-enzym dat cruciaal is voor allerlei processen in ons lichaam, waaronder de aanmaak van serotonine. Wanneer het lichaam een tekort aan niacine heeft, wordt tryptofaan — dat normaal gesproken wordt omgezet in serotonine — gebruikt om niacine aan te maken. Het gevolg? Minder serotonine, met alle mentale gevolgen van dien.
Door dit tekort aan te vullen met hoge doses niacine, doorbreken we deze kettingreactie. En dat kan onze stemming letterlijk binnen enkele dagen verbeteren. Dat is geen vage belofte, maar een werkingsmechanisme dat op celniveau volkomen logisch is. En ook de ervaring van vele gebruikers spreken voor zich.
Niacine als tovermiddel voor een stralende, gladde huid!
Als ik gedurende langere tijd een hoge dosis niacine slik, gebeurt er na ongeveer een maand nog iets opmerkelijks… mijn huid verandert. Ze wordt gladder, stralender, rustiger. Het voelt als een fijne bonus, maar inmiddels weet ik dat dit effect geen toeval is.
Niacine staat namelijk bekend om zijn ontstekingsremmende en huidversterkende eigenschappen. Het is dan ook een veelbelovend middel bij huidproblemen, zoals acné, roodheid en hyperpigmentatie — zowel bij inwendig gebruik (de orale variant) als bij uitwendig gebruik (via crèmes en serums).
Nicotinezuur (de flush-variant) — oraal gebruik
De vorm die ik gebruik is nicotinezuur, de zogeheten flush-variant. Bij orale inname verhoogt niacine de productie van NAD+ (nicotinamide-adenine-dinucleotide), een co-enzym dat betrokken is bij celherstel, energieproductie en DNA-reparatie. Het werkt dus diep van binnenuit.
Deze verhoogde NAD+-activiteit helpt niet alleen ontstekingen te remmen, maar reguleert ook de talgproductie en bevordert het herstel van de huidbarrière. Wat dus na een tijdje gebruik merkbaar is: minder puistjes en comodonen, minder roodheid, meer rust — en dat allemaal zonder dat we iets op de huid smeren. Het gaat van binnenuit.
Niacinamide — topisch gebruik
Daarnaast bestaat er ook een niet-flushende variant van niacine: niacinamide. Die komen we vaak tegen in serums en crèmes. Topisch gebruik kan helpen bij het verminderen van roodheid, het versterken van de huidbarrière en het vervagen van pigmentvlekken.
Zelf gebruik ik alleen de orale variant — omdat die niet alleen lokaal, maar systemisch werkt. Veel mensen, waaronder ikzelf dus, ervaren bij regelmatig gebruik van niacine een gladdere, egalere huid binnen een paar weken. Dat komt door die krachtige combinatie van ontstekingsremming, talgregulering en celvernieuwing.
Niacine en hartgezondheid: het vergeten alternatief
Toen ik me eenmaal had verdiept in niacine als natuurlijke stemmingsverlichter, kwam ik er al snel achter dat dit stofje nog veel meer doet. Wat mij echt verbaasde, was de enorme hoeveelheid studies waarin niacine werd ingezet bij hoog cholesterol en hart- en vaatziekten. Waarom wist ik dat niet eerder?
Niacine wordt namelijk al decennialang gebruikt om het lipidenprofiel te verbeteren — door het verhogen van HDL (het ‘goede’ cholesterol), het verlagen van LDL (het ‘slechte’) en het verminderen van triglyceriden. Daarbij verlaagt het ook Lp(a) — een risicofactor voor hartziekten waar statines weinig aan doen. En niet onbelangrijk: niacine heeft ook een positief effect op ontstekingswaarden zoals CRP, die een rol spelen bij hartaanvallen.
Een natuurlijk middel dat zo’n breed en diepgaand effect heeft — hoe kan het dat het nauwelijks wordt genoemd?
Winst en belangen
Nou… let’s state the obvious…. again…. Want zoals ik eerder al aangaf is niacine niet te patenteren. Het is een eenvoudige, natuurlijke vitamine. En dat betekent dat het geen verdienmodel vormt. Statines daarentegen — cholesterolverlagers zoals atorvastatine en simvastatine — zijn gepatenteerde, winstgevende medicijnen die jaarlijks vele miljarden opleveren.
De conclusie ligt voor de hand: In een wereld waar wetenschappelijk onderzoek grotendeels wordt gefinancierd door farmaceutische bedrijven, krijgt een onpatenteerbaar middel als niacine zelden de aandacht die het verdient. Niet omdat het niet werkt, maar omdat het niets oplevert (en omdat het juist wel werkt).
Yup… omdat het juist wél werkt!
Want onderzoek laat zien dat niacine:
-
HDL verhoogt met 20–35%
-
LDL en triglyceriden verlaagt
-
Lp(a) verlaagt — iets waar statines weinig tegen doen
-
Ontstekingswaarden verbetert
-
De bloedvaten verwijdt, wat gunstig is voor de bloeddruk
Dat vind ik dus best indrukwekkend. En jarenlang werd niacine dan ook gewoon voorgeschreven. Tot er studies verschenen die zogenaamd aantoonden dat het niet effectief was. Maar wie goed kijkt, ziet dat deze onderzoeken (zoals HPS2-THRIVE en AIM-HIGH) deelnemers testten die al statines slikten, waardoor het effect van niacine nauwelijks te meten viel. Daarbij werd in deze studies ook een middel toegevoegd, die de flush moest onderdrukken, maar zélf bijwerkingen gaf zoals een verhoogd risico op diabetes.
Het is dus niet zo dat niacine niet werkt. De vraag is eerder: Hoe eerlijk zijn de omstandigheden waarin we dat zogenaamd hebben onderzocht?
Vergelijk het met mensen die blijven roken tijdens een dieet, en dan concluderen dat elke dag gezond en gevarieerd eten geen effect heeft op je conditie en gezondheid. De logica wringt, dat snap je.
Gebruik van niacine: dosering, opbouw, flush en bijwerkingen
Ik weet te weinig af van het gebruik van Niacine voor hartgezondheid, zodoende beperk ik me hier tot wat ik weet van het gebruik ervan voor mentale gezondheid en gezondheid van de huid.
Voor dit gebruik, neem ik de orale vorm ‘Nicotinezuur’ die de zogenaamde ‘flushing’ veroorzaakt. Vooral in het begin heb ik daar enkele dagen wat ongemak van ondervonden, maar mijn lichaam wende er snel aan, zodat ik langzaam de dosis kon ophogen. (Voor de huid zijn er ook heel veel crèmes en serums te koop met niacinamide!)
Dosering:
Afgaande op onderzoek, andere gebruikers en mijn ervaring is de aangeraden orale dosis bij de behandeling van depressie 1000 tot 3000mg per dag, verdeeld over de dag. Ik zelf neem het één maal per dag en slik dan 2500-3000 mg. Zowel ervaring van professionals als gebruikers toont aan dat een hogere dosis (2500-3000mg per dag) het beste is om mentale gezondheidsproblematiek aan te pakken.
Opbouw:
Langzaam opbouwen is hierin wel echt belangrijk, heb ik gemerkt. Ik begin zelf met 500 mg per dag en neem het ALTIJD op een gevulde maag. Dit zorgt voor een tragere afgifte en een minder heftige flush. Ik verhoog vervolgens langzaam, elke paar dagen, de dosis met 500mg om mijn tolerantie te testen en mijn lichaam te laten wennen. (Ga niet kort door de bocht bij de opbouw, zelfs niet als er al ervaring is met niacine. Dit middel is niet voor de poes en moeten we echt serieus nemen).
Een veilig opbouwschema zou er zo uit kunnen zien, maar ik blijf vooral voelen aan mijn lichaam hoe de Niacine valt (en dat is niet elke keer, elk jaar en elk seizoen hetzelfdfe, omdat omstandigheden ook kunnen veranderen):
- Dag 1-2 500mg
- Dag 3-5 1000 mg
- Dag 6-8 1500 mg
- Dag 9-12 2000mg
- Dag 14-21 max. 2500mg (als je onder 50 kilo weegt, zoals ik)
- Dag 22 > 3000mg
Flush
Allereerst: Een flush is ongevaarlijk, duurt hooguit 20-30 minuten en treedt binnen een half uur tot uur op. Het is afhankelijk van hoe snel de Niacine in het lichaam wordt opgenomen. Als er een grote maaltijd is genomen voordat Niacine wordt geslikt, duurt het misschien zelfs anderhalf uur, voordat de flush merkbaar wordt. Bij een kleine snack, kan de flush al binnen een half uurtje opkomen.
Als er net Niacine gebruikt wordt zijn de flushes vaak veel erger en kan men misschien schrikken van de heftigheid ervan. Gelukkig went ons lichaam heel snel en nemen de meest heftige flush-symptomen snel af. In het begin wordt men knalrood, echt van top tot teen. We kunnen het heel warm krijgen en een tintelend gevoel ervaren over het hele lichaam. De flush kan ook voelen als speldenprikjes op de huid.
Ik vind het altijd wonderbaarlijk hoe ik de eerste dag van 500mg zo rood word als een tomaat, het bloedheet krijg en het gevoel heb geplet te worden tussen een speldenkussen. Maar dat ik tegelijkertijd na een paar weken gebruik bijna niets voel van 3000mg. Ons lichaam went echt!
Bijwerkingen (en wanneer oppassen!)
De meeste mensen verdragen niacine goed, zeker als het rustig wordt opgebouwd. Maar bij hoge doseringen kunnen bijwerkingen voorkomen. Let dus goed op de volgende signalen en blijf in contact met arts/ specialist(en):
-
Hartkloppingen of onregelmatige hartslag
-
Sterke bloeddrukdalingen of duizeligheid
-
Huidreacties zoals jeuk, eczeem of uitslag
-
Hoofdpijn of een onrustig gevoel, vooral in de eerste dagen
-
Verhoogde bloedsuikerspiegel (relevant bij diabetes)
-
Leverbelasting bij langdurig, hoog gebruik — laat je leverwaarden dus monitoren
Bij heftige klachten — zoals geelzucht, misselijkheid, verwardheid of extreme vermoeidheid — stop dan direct en raadpleeg een arts!
Let ook ontzettend goed op bij gebruik van andere middelen (!): Niacine werkt op serotonine en beïnvloedt dus onze neurotransmittersysteem. Dat betekent dat we extra voorzichtig moeten zijn als we tegelijkertijd andere middelen gebruiken die daarop inwerken, zoals:
-
SSRI’s
-
MAO-remmers
-
SNRI’s
-
TCA’s
-
Tramadol
-
Opioïden
-
Alcohol (dat óók invloed heeft op serotonine)
Bij gebruik van een of meer van deze middelen, moeten we altijd arts of apotheker raadplegen vóór we met niacine starten, waarvan de dosis ongebruikelijk hoog is, zoals in dit artikel. En let goed op signalen van serotonerge overbelasting: onrust, slapeloosheid, hartkloppingen, verhoogde spierspanning, rare gedachten. Nogmaals: Neem bij twijfel altijd contact op met een professional.
Conclusie
Niacine is een krachtige, doorgaans veilige en verrassend goedkope manier om depressie, angst, huidproblemen én cardiovasculaire verstoringen aan te pakken. Mits zorgvuldig toegepast, goed opgebouwd en met kennis van zaken gebruikt — liefst in overleg met een arts die openstaat voor integratieve of orthomoleculaire geneeskunde.
Voor mij is het meer dan een supplement. Het is een levenslijn geweest in tijden dat alles donker voelde. En telkens weer verbaast het me hoe onbekend deze vitamine nog is, terwijl de werking ervan op zoveel fronten onderbouwd is — wetenschappelijk, klinisch én anekdotisch.
Wat me ook blijft raken, is hoe snel natuurlijke, niet-patenteerbare middelen uit het zicht verdwijnen zodra ze niet in een winstmodel passen. En dat maakt het des te belangrijker vind ik om deze kennis te delen. Niet als wondermiddel of magische oplossing, maar als serieus alternatief dat het verdient om besproken, onderzocht en overwogen te worden.
Als we worstelen met mentale klachten, een doffe of reactieve huid, of kampen met cholesterol- of hartproblemen, dan kan niacine echt het onderzoeken waard zijn. Niet als vervanging van reguliere zorg, maar als mogelijke aanvulling — mits zorgvuldig toegepast en onder toeziend oog van een specialist die open staat voor orthomoleculaire geneeskunst.
Blijf kritisch. Blijf voelen. En vooral: blijf nieuwsgierig. Want de natuur biedt vaak meer dan we denken.
Wil je verder lezen, dan vind je onderaan deze blog een uitgebreide lijst met bronnen, wetenschappelijke artikelen en ervaringsverhalen. Laat je informeren, laat je inspireren, en maak je eigen keuzes vanuit kracht en bewustzijn.
Stay safe. Get healthy
Liefs, Tanja
Bronnen:
- https://www.drugs.com/comments/niacin/for-depression.html
- https://psychcentral.com/depression/niacin-for-depression
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10506255/#:~:text=In%20this%20nationally%20representative%20cross,by%20age%20and%20by%20BMI.
- https://www.anxietyresourcecenter.org/2022/07/treating-anxiety-with-functional-medicine/
- https://impactfactor.org/PDF/IJTPR/13/IJTPR,Vol13,Issue7,Article2.pdf
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC5852710/
- https://psychcentral.com/depression/when-should-i-come-off-my-antidepressant-things-to-consider#how-to-stop
- https://www.nature.com/articles/s41537-022-00252-w
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165032709005692
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33196157/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7657446/
- https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11047333/
- https://www.eurekaselect.com/article/119112
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28220628/
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/in-depth/niacin/art-20046208
- https://www.apothekersnieuws.nl/een-halve-eeuw-cholesterolverdwazing/
- https://decorrespondent.nl/9582/zo-krijgt-de-farmaceutische-industrie-zelfs-gezonde-mensen-aan-de-medicijnen/1bf9235b-0a82-0dfd-1ee1-063c0c9b0d24
- https://www.pw.nl/nieuws/2013/risico-op-nierschade-bij-krachtige-statines
- https://regenexx.com/blog/statins-are-more-business-than-medicine/
0 reacties